En Gomesende, o río Arnoia forma un impresionante canón ao atoparse coa Serra do Val, situada a 556 metros de altitude. A comezos do século XX construíuse unha canle hidráulica, agora en desuso, que alimentaba a minería de estaño da zona. A ruta comeza e remata na Igrexa de San Xoán de Escudeiros e percorre sendeiros rodeados de natureza, ofrecendo un variado percorrido arredor da Serra do Val. Durante o camiño sorprende a orografía única, con vistas espectaculares ao canón do río Arnoia, e a presenza de monumentos relixiosos como o Santuario da Nosa Señora do Val de Poulo. No camiño obsérvanse vestixios históricos, bosques autóctonos e antigas estruturas que reflicten o vínculo entre a natureza e a historia desta comarca. A TER EN CONTA: • A ruta consta de dous tramos: Escudeiros - O Val (11 km), homologado como PR-G 143; e O Val - Escudeiros (3 km), sinalizado con marcas azuis e brancas. • Auga potable na aldea de O Viso, a 8 km do inicio. ELEMENTOS DE INTERESE: O conxunto relixioso de Escudeiros, datado entre os séculos XVI e XVIII, é un comezo de alto valor cultural. O canón do río Arnoia, rodeado por un exuberante bosque de ribeira, impresiona pola súa beleza. Ao longo do percorrido atopamos os muíños tradicionais da familia Pérez Pérez e da Chancela, así como a histórica canle hidráulica, a presa do Peña e a mini central “A Bomba”, construcións do século XX. O Coto de Seoane e o Castro do Coto evocan tempos remotos. No Viso destacan a Capela da Nosa Señora das Angustias, a súa fonte, lavadoiro e a Casa de Pepe Viso. O Camiño dos Defuntos, que conecta O Val con Escudeiros, completa unha experiencia cultural única. ACTIVIDADES COMPLEMENTARIAS: En Santiago do Viñal atopamos un fermoso miradoiro que ofrece vistas espectaculares da contorna, acompañado dunha pintoresca ermida, perfecta para unha parada de reflexión e descanso. O Santuario da Virxe da Guía, un lugar de grande devoción, destaca tamén polo seu conxunto de canastros restaurados, que reflicten a riqueza etnográfica da zona. Por último, a Igrexa de Santa María de Pao, unha construción do século XVIII, engade un toque de historia e arquitectura relixiosa ao percorrido.